Theo bác sĩ tâm thần học Zlatin Ivanov, Ủy ban Tâm thần và Thần kinh Mỹ, có nhiều nguyên nhân gây nên bệnh trầm cảm. Bên cạnh những yếu tố nằm ngoài kiểm soát như di truyền, biến cố đau thương... thì thực phẩm góp phần tạo ra các chất hóa học như serotonin, giúp điều hòa tâm trạng. Đường ruột sản xuất khoảng 95% serotonin cho cơ thể. Cho nên thật hợp lý khi nói những gì con người ăn có thể ảnh hưởng đến cảm xúc.
Một nghiên cứu cho thấy người ăn theo chế độ ăn Địa Trung Hải gồm trái cây, rau xanh, cá và ngũ cốc nguyên cám, có thể giảm tỷ lệ trầm cảm khoảng 16% so với những người theo chế độ nhiều thực phẩm chế biến sẵn.
Chế độ ăn Địa Trung Hải góp phần giảm triệu chứng trầm cảm. Ảnh: Healthline.
Chế độ này chống trầm cảm hiệu quả do dồi dào những chất kháng viêm như rau lá màu xanh, cá và ít thực phẩm chế biến sẵn. Viêm là các phản ứng sinh học của toàn bộ cơ thể chống lại tác nhân gây viêm như vi sinh vật, tác nhân hóa học, vật lý) hoặc của tác nhân bên trong (hoại tử do thiếu máu cục bộ, bệnh tự miễn...). Các biểu hiện của viêm thường thấy tại chỗ là sưng, nóng, đỏ đau. Ngoài ra biểu hiện viêm bên trong cơ thể mà mắt thường không nhìn thấy được để chống lại các tác nhân gây viêm là viêm gan, viêm ruột thừa, viêm đại tràng, viêm niêm mạc dạ dày, viêm não, viêm thận...
Một số nghiên cứu cho thấy, nếu giảm các chất gây viêm qua chế độ ăn uống sẽ giúp ngăn ngừa trầm cảm.
Não cần những chất dinh dưỡng đặc biệt để sinh ra các thành phần điều hòa cảm xúc. Các loại cá nhỏ nhiều chất béo như cá hồi, cá thu, cá cơm, cá ngừ, cá trích chứa nhiều omega-3, dạng chất béo giúp giảm triệu chứng trầm cảm.
Thịt gà tây chứa nhiều tryptophan, loại acid amin cơ thể dùng để tạo serotonin.
Cacao gồm những thành phần như flavanol và procyanidin giảm phản ứng viêm trong cơ thể.
Chúng ta cần tìm hiểu thêm về hoạt động của các loại men vi sinh trong việc chữa bệnh. Nhưng thực phẩm có chứa men vi sinh như sữa chua giúp cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột. Các vi khuẩn này quan trọng trong việc sinh ra các chất hoá học điều hòa tâm trạng như serotonin hay acid gamma-aminobutyric (GABA) .
Trái cây và rau xanh chứa chất chống oxy hóa, chống lại các thành phần gây viêm.
Hạt óc chó, hạt pecan, các loại quả họ berries, lựu, chocolate đen, cà phê và trà xanh, lá bạc hà và rau kinh giới cũng là thực phẩm chống oxy hóa quan trọng.
Thực phẩm cần tránh
Một số loại thực phẩm không tốt cho thể chất và tinh thần như thực phẩm chế biến sẵn hoặc chiên xào có nhiều chất béo chuyển hóa và chất hóa học thúc đẩy phản ứng viêm, dễ gây trầm cảm hoặc bệnh lý cho não như mất trí nhớ.
Thực phẩm chế biến sẵn gồm thịt muối, xúc xích, bánh cookies, mì tôm, bánh mì trắng...
Thực phẩm chứa nhiều đường cũng làm tăng nguy cơ trầm cảm. Loại đồ ăn này không chỉ tăng phản ứng viêm mà còn làm mất cân bằng đường huyết. Khi đường huyết xuống quá thấp, ta có cảm giác bồn chồn và mất tập trung. Khi lượng đường quá cao thì ta lại cảm thấy mệt mỏi.
Như vậy, ngoài các loại thuốc và phương pháp trị liệu, chúng ta cần xem xét chế độ ăn uống thích hợp. Ăn uống theo chế độ Địa Trung Hải và hạn chế thực phẩm chế biến sẵn có thể giúp ta chống lại bệnh trầm cảm.
Ý Nhi (Theo Today)
